Öğretim Süreci İçinde, Gestalt Öğrenmeyi Gerçekleştiren Öğrencilerdeki Bilgilerin Kalıcılığının Bazı Değişkenler Yönünden İncelenmesi

Abstract

Fen bilgisi öğretiminde düşünen, problem çözebilen ve ileri düzeyde düşünme becerisine ulaşmış bireylerin yetiştirilmesi önemlidir. Belirtilen özelliklerin kazandırılması için birçok öğretim yönteminin uygulamaları yapılmaktadır. Bilişsel öğrenmeyi tanımlayan Gestalt öğrenme teorisinde öğrenme gerçekleşirken, karşılaşılan problemlerin çözümü ani ve tam olarak yapılmakta, öğrenilen bilgiler yeni durumlara kolaylıkla uygulanabilmektedir. Bilişsel öğrenme kuramının esasları göz önüne alınarak geliştirilen ve öğrenmenin kalıcılığını sağlama amacı taşıyan Gestalt öğrenme teorisi, kazanılan bilgilerin devamının sağlanması yönünden yaptığı çalışmalarla dikkat çekmektedir. Bu araştırma için, 2003–2004 öğretim yılının bahar döneminde Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören ve Fizik I dersini almış öğrencilerden rasgele olarak 140 kişilik bir öğrenci grubu örneklem grubu olarak araştırmaya dahil edilmiştir. Seçilen öğrencilere Fizik I dersinin içeriği dikkate alınarak hazırlanan ve açık uçlu olarak düzenlenen başarı testi, güz döneminin başlangıcında ön test olarak verilmiştir. Yapılan ön test uygulama sonucunda öğrenciler, Gestalt öğrenmeyi gerçekleştiren ve gerçekleştiremeyen gruplar olarak ikiye ayrılmıştır. Belirlenen gruplara, 60 gün sonra hazırlanan başarı testinin son test uygulaması yapılmıştır. Gestalt öğrenmeyi gerçekleştiren grup izleme grubu olarak alınırken, diğer grup kontrol grubu olarak alınmıştır. İzleme ve kontrol grubuna ön test ve son test uygulama süreci arasında herhangi bir deneysel işlem yapılmamıştır. Burada sadece grupların, süreç boyunca öğrenmedeki değişimlerinin izlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Gestalt öğrenmeyi gerçekleştiren grubun (izleme grubu), ön ve son test uygulama puanları arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır. Ayrıca izleme grubu öğrencilerinin başarı ön test puanları, öğretim türü, mezun olunan lise türü ve ders başarı notuna göre incelenmiş ve her bir değişken için istatistiksel olarak bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Bu sonuçlara göre Gestalt öğrenmeyi gerçekleştiren öğrencilerin (izleme grubu öğrencileri), aradan uzun bir süre (60 gün) geçmesine rağmen kazandığı bilgileri hatırladığını göstermektedir. Ayrıca, araştırma sonuçlarına göre yapılması gereken öğretim etkinliklerine ve önerilere yer verilmiştir.